Τμήμα: Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας
Τίτλος μαθήματος: Ιστορία του φεμινιστικού κινήματος
Ιστορία των γυναικών: μορφές, δράσεις, επιτυχίες και τα όρια.
Διδάσκουσα: ΜΠΟΥΤΖΟΥΒΗ ΑΛΕΚΑ

Η ιστορία, γραμμένη από τους άνδρες καθιστά τις γυναίκες αφανείς και τις κρατά εγκλωβισμένες στη μονότονη επανάληψη της καθημερινότητάς τους, σ' ένα κόσμο που δεν φθάνουν να τις επηρεάσουν οι αλματώδεις αλλαγές που συντελούνται στο πέρασμα του χρόνου. Αυτή η ανδροκεντρική οπτική της ανθρωποκεντρικής ιστορίας στέρησε από τις γυναίκες τη συλλογική τους μνήμη και την ιστορική συνείδηση της ύπαρξής τους σαν ανθρώπινα όντα με στόχους και απαιτήσεις για ευτυχία, που δεν καθορίζονται μόνο από τη φυλετική τους υπόσταση.

Η ιστορία των γυναικών, ως ιστοριογραφικό πεδίο, αμφισβητεί μία ανδροκεντρική αντίληψη της ιστορίας και προσεγγίζει τις σχέσεις ανάμεσα στα φύλα ως κοινωνικές σχέσεις, ως προϊόντα, δηλαδή, μιάς κοινωνικής τάξης πραγμάτων, που διαμορφώνουν με τη σειρά τους την ιστορική πραγματικότητα, η οποία μεταβάλλεται και συνεχώς αναδιατυπώνεται σε σχέση με τις γυναίκες ανατρέποντας την αντιμετώπισή τους ως υποδεέστερης ανθρώπινης ομάδας η οποία καθορίζεται από τα "φυσικά" της χαρακτηριστικά, αλλά συμπεριλαμβάνει και τους άνδρες ως κατηγορία με έμφυλα χαρακτηριστικά. Δηλαδή οι αναπαραστάσεις του φύλου διαπερνούν και διαμορφώνουν έννοιες και κατηγορίες που δεν σχετίζονται αναγκαστικά με κάποιο από τα δύο φύλα, αλλά με την Ιστορία και των δύο φύλων.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

1. Αβδελά Έ.-Ψαρρά Α., (επιμ.) Ο φεμινισμός στην Ελλάδα του μεσοπολέμου: Μια ανθολογία, Γνώση, Αθήνα 1985.
2. Βαρίκα Ε.-Σκλαβενίτη Κ., (ανθολόγηση, μετάφραση, σχόλια), Η εξέγερση αρχίζει από παλιά: Σελίδες από τα πρώτα βήματα του γυναικείου κινήματος, Εκδοτική ομάδα γυναικών, Αθήνα 1981.
3. Βαρίκα Ε. Η εξέγερση των κυριών. Η γένεση μιας φεμινιστικής συνείδησης στην Ελλάδα (1833-1907), Κατάρτι, 2η έκδοση, Αθήνα 1996.
4. Ξηραδάκη Κ., Το φεμινιστικό κίνημα στην Ελλάδα. Πρωτοπόρες Ελληνίδες, 1830-1936, Αθήνα 1988.
5. Σκοτ Τζ., "Το φύλο: Μια χρήσιμη κατηγορία της ιστορικής ανάλυσης", στο Αβδελά Ε., Ψαρρά, Α. (επιμ.) Σιωπηρές ιστορίες: Γυναίκες και φύλο στην ιστορική αφήγηση, εκδ. Αλεξάνδρεια, Αθήνα 1997, σσ 285-328.
6. Ο Αγώνας της γυναίκας στην Ιστοσελίδα www.gender.panteion.gr

Φάκελος:
Γαϊτάνου-Γιαννιού Αθηνά, Γυναίκα και πολιτική, 1923
Θεοδωροπούλου Αύρα, Ο αγώνας της γυναίκας, 1922
Θρύλος Άλκης, Γυναίκες, 1923
Ιμβριώτη Ρόζα, Γύρω από το φεμινιστικό αγώνα, 1923
Παρρέν Καλλιρρόη, Λόγος εναρκτήριος, 1921
Σβώλου Μαρία, Η θέση του φεμινισμού στην Ελλάδα, 1924
Olympe de Gouges, Τα δικαιώματα της γυναίκας (μετ. Ελένη Βαρίκα), 1793
Mary Wollstonecraft, Η υπεράσπιση των δικαιωμάτων της γυναίκας (μετ. Κωστούλα Σκλαβενίτη), 1791
Claire Demar, Ο μελλοντικός μου νόμος (μετ. Ελένη Βαρίκα), 1833